E-Auto Service Manager 1/2023

ISSN 1895-9253 zarządzanie I wyposażenie I technika m a n a g e r - POMYŚL CIEPŁO O PRACY WWARSZTACIE - ZAPOBIEGANIE EROZJI ELEKTRYCZNEJ ŁOŻYSK - BILSTEIN SZKOLI OD PODSTAW e-AUTO SERVICE Nr 01/2023

DOŻYWOTNIA GWARANCJA OD HELLA DLACZEGO WARTO WYBRAĆ PRODUKTY OBJĘTE DOŻYWOTNIĄ GWARANCJĄ: Zyskujesz komfort i bezpieczeństwo dzięki wydłużonemu bezterminowo okresowi gwarancji Utrzymujesz wartość swojego pojazdu - w przypadku jego sprzedaży, prawa dożywotniej gwarancji przechodzą na nowego własciciela W przypadku akceptacji reklamacji otrzymujesz zwrot pieniędzy lub wymianę na nowy produkt Wybierasz produkt wykonany w jakości oryginalnego wyposażenia Hella posiada ponad 100-letnie doświadczenie przy produkcji oświetlenia Produkty w ramach Programu Dożywotniej Gwarancji posiadają szerokie pokrycie carparku w Polsce Programem objętych jest ponad 1800 części Dowiedz się więcej o Programie Dożywotniej Gwarancji: www.hella.pl/dozywotniagwarancja W Programie Dożywotniej Gwarancji znajdują się produkty wykonane w technologii Halogen i Xenon dla pojazdów z kierownicą po lewej stronie. PRODUKTY OBJĘTE DOŻYWOTNIĄ GWARANCJĄ: Reflektory przednie Reflektory przeciwmgielne Lampy tylne Kierunkowskazy

PULS BRANŻY 4 BILSTEIN SZKOLI OD PODSTAW 8 BREMBO WYRÓŻNIONE PODWÓJNĄ OCENĄ ‘A’ 12 PROCEDURA ZATRZYMYWANIA PRAWA JAZDY CZĘŚCIOWO SPRZECZNA Z KONSTYTUCJĄ 18 ROSZCZENIA Z TYTUŁU UMOWY NAJMU POJAZDU ZASTĘPCZEGO 21 BRIDGESTONE OBNIŻA BŁĘDY MAGAZYNOWE 23 BREMBO SENSIFY™ ZDOBYWA ZŁOTY MEDAL WARSZTAT 25 POMYŚL CIEPŁO O PRACY W WARSZTACIE 30 ZAPOBIEGANIE EROZJI ELEKTRYCZNEJ ŁOŻYSK 34 USTERKI SPRZĘGŁA ZRYWALNEGO W KOMPRESORACH KLIMATYZACJI NOWOŚCI 38 PRZEGLĄD NOWOŚCI W NUMERZE Wydawca E-Business Press Sp. z o. o. Al.Jerozolimskie 81/7.10 02-001 Warszawa biuro@e-businesspress.pl www.autoservicemanager.pl REKLAMA Paweł Mularski pawel.mularski@e-businesspress.pl PRENUMERATA biuro@e-businesspress.pl REDAKCJA Paweł Bronisz pawel.bronisz@e-businesspress.pl PRZYGOTOWANIE Sławomir Pasznik Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść materiałów reklamowych. Wydawca zastrzega sobie prawo do skrótów nadesłanych materiałów. Wszystkie prawa zastrzeżone. Przedruk w całości i części wyłącznie za zgodą Wydawcy. ISSN 1895-9253 zarządzanie I wyposażenie I technika m a n a g e r - POMYŚL CIEPŁO O PRACY WWARSZTACIE - ZAPOBIEGANIE EROZJI ELEKTRYCZNEJ ŁOŻYSK - BILSTEIN SZKOLI OD PODSTAW e-AUTO SERVICE Nr 01/2023

PULS BRANŻY 4 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 BILSTEIN SZKOLI OD PODSTAW W zasadzie od początku istnienia Bilstein przywiązuje olbrzymią wagę do szkoleń na różnych płaszczyznach. Jednym z kluczowych obszarów działania ekspertów uznanego producenta zawieszeń samochodowych jest edukacja uczniów szkół zawodowych i profilowych - mechanicznych. Szkolenia dopasowane są do potrzeb i możliwości lokalnych placówek oświatowych i pozostają w zgodzie z ramowym programem nauczania. W ostatnim czasie eksperci Bilstein odwiedzili Siedlce i Przeworsk. Zajęcia odgrywają dwie, bardzo ważne role – promują bezpieczeństwo na drogach i podnoszą kwalifikacje z zakresu mechaniki pojazdowej. Bilsteinto jedna z najbardziej popularnych marek, dostarczająca amortyzatory na pierwszy montaż dla producentów samochodów, która zawdzięcza swoją pozycję rynkową wysokiej jakości wykonania, dbałości o detale, a także innowacyjności.

PULS BRANŻY 5 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 Warto przypomnieć, że Bilstein to także zawieszenia pneumatyczne, np. opracowana wspólnie z Mercedesem technologia Airmatic czy zawieszenia do samochodów terenowych. „W każdym przypadku zaangażowanie inżynierów Bilstein gwarantuje pewność prowadzenia, a co za tym idzie – maksymalne bezpieczeństwo. To naczelna zasada, którą przekazujemy podczas naszych szkoleń” Wojciech Andrzej Buczek, doradca techniczny w IHR Warszawa, oficjalnego dystrybutora marki BILSTEIN w Polsce. Zajęcia z ekspertami spotykają się z aprobatą pedagogów, którzy widzą w tym cenne uzupełnienie bazy programowej, a także ze sporym zainteresowaniem uczniów. Obcowanie z najnowszymi rozwiązaniami technicznymi, dostęp do unikalnych materiałów, zdjęć i opracowań, a przede wszystkim praktyczna wiedza warsztatowa to coś, co od zawsze przyciągało uwagę młodych, ambitnych ludzi.Nie jest tajemnicą, że najlepsi uczniowie przygotowują sobie w ten sposób zaplecze do przyszłej pracy i to niezależnie od tego czy zwiążą się kiedyś z firmą Bilstein, czy podążą inną drogą związaną z mechaniką pojazdową.

PULS BRANŻY 6 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 „Szkoła uczy podstaw, resztę mogą przekazać eksperci albo w ramach dodatkowych zajęć, takich jak te organizowane przez Bilstein, albo później, już na etapie praktyk zawodowych czy początkowego okresu pracy” mówi Jacek Bester, nauczyciel ZSZ w Przeworsku. Warto w tym miejscu dodać, że Bilstein obok programu szkoleń wyjazdowych dysponuje także rozbudowanym systemem kształcenia zdalnego w formie on -line. Program przyspieszył w okresie pandemii. Obecnie nadal jest rozwijany w oparciu o tzw. wirtualne sale szkoleniowe, ponieważ pozwala na pokonanie odległości i oszczędza czas.

PULS BRANŻY 7 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023

PULS BRANŻY 8 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 BREMBO WYRÓŻNIONE PODWÓJNĄ OCENĄ ‘A’ ZA TRANSPARENTNOŚĆ W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA ZMIANOM KLIMATYCZNYM I OCHRONY ZASOBÓW WODNYCH Brembo zostało wyróżnione jako lider w dziedzinie transparentności korporacyjnej oraz za osiągnięcia w zakresie działań na rzecz zapobiegania zmianom klimatycznym i ochrony zasobów wodnych przez globalną organizację ekologiczną CDP, zapewniając sobie miejsce wśród zdobywców oceny ‘A’. Na podstawie danych zgłoszonych w kwestionariuszu CDP za rok 2022, dotyczących zapobieganiu zmianom klimatycznym i ochronie zasobów wodnych, Brembo, jako jedna z niewielu firm, uzyskało podwójną ocenę ‘A’, spośród ponad 10 tys. badanych. Ustalana i ogłaszana co roku punktacja CDP jest uznawana za złoty standard korporacyjny w zakresie transparentności środowiskowej. W 2022 r. ponad 680 inwestorów z aktywami o wartości ponad 130 bln USD oraz 280 nabywców z wydatkami na zamówienia publiczne o wartości 6,4 bln USD zwróciło się do firm o przekazanie za pośrednictwem CDP swoich danych dotyczących wpływu na środowisko, ryzyka i podejmowanych działań. Odpowiedzi udzieliła rekordowa liczba 18 700 firm. CDP stosuje szczegółową i niezależną metodologię oceny firm, przyznając punkty w skali od A do D, za kompleksowość informacji, świadomość problemów i zarządzanie ryzykiem, a także za wykazanie najlepszych praktyk korporacyjnych, takich jak wyznaczanie ambitnych celów w dziedzinie ochrony środowiska. Przedsiębiorstwa, które nie ujawniły lub nie dostarczyły informacji, otrzymały ocenę F.

PULS BRANŻY 9 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 Cristina Bombassei, Brembo Chief CSR Officer i Board Member, powiedziała: „Kwestie związane ze środowiskiem, społeczeństwem i zarządzaniem, zawsze były integralną częścią globalnej strategii biznesowej. Wierzymy, że są one czynnikami umożliwiającymi rozwój naszej Grupy, a także całej gospodarki. W tym roku Brembo po raz piąty z rzędu dostaje podwójną ocenę A od CDP, co przyjmujemy z ogromną satysfakcją i co zawdzięczamy naszemu nieustającemu zaangażowaniu. To dla nas motywacja do utrzymania kursu na zrównoważony rozwój i zobowiązanie do podejmowania kolejnych wysiłków, mających na celu uwzględnienie czynników ESG (środowisko, odpowiedzialność społeczna, ład korporacyjny) przy każdej kluczowej decyzji”. Zgodnie ze strategią Brembo, Grupa skupia się obecnie na rozwoju ekologicznych rozwiązań. Dlatego w tym roku Brembo wprowadziło na rynek Greenance Kit Concept. Ten nowy asortyment specjalnych tarcz i klocków hamulcowych łączy najwyższą wydajność hamowania z obniżonym wpływem na środowisko. Ponadto, Brembo zmniejszyło emisję CO2 w swoich biurach i zakładach o 29% w porównaniu z 2019 r. i zwiększyło dostawy energii ze źródeł odnawialnych do 53% z 43% w ubiegłym roku. Te wszystkie wysiłki są częścią szerszych działań Brembo na rzecz realizacji 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ, do których firma zobowiązała się w 2018 r., popierając Agendę 2030. Maxfield Weiss, Executive Director, CDP Europe, powiedział: „Według CDP, w tym roku prawie 20 tys. firm Cristina Bombassei

PULS BRANŻY 10 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 O firmie CDP CDP to międzynarodowa organizacja non-profit, która prowadzi światowy system informacji na temat środowiska dla firm, miast, krajów i regionów. Założona w 2000 roku i współpracująca z ponad 680 instytucjami finansowymi o aktywach przekraczających 130 bilionów dolarów, CDP jest pionierem w wykorzystywaniu rynków kapitałowych i zamówień korporacyjnych do motywowania firm do ujawniania ich wpływu na środowisko, a także do zmniejszania emisji gazów cieplarnianych, zabezpieczania zasobów wodnych i ochrony lasów. W 2022 r. prawie 20 000 organizacji z całego świata ujawniło dane za pośrednictwem CDP, w tym ponad 18 700 firm o wartości stanowiącej połowę globalnej kapitalizacji rynkowej oraz ponad 1 100 miast, krajów i regionów. W pełni dostosowany do TCFD, CDP posiada największą na świecie bazę danych środowiskowych, a wyniki CDP są stosowane do kierowania decyzjami inwestycyjnymi i zakupowymi w kierunku zeroemisyjnej, zrównoważonej i odpornej gospodarki. CDP jest członkiem założycielem inicjatywy Science Based Targets, We Mean Business Coalition, The Investor Agenda i inicjatywy Net Zero Asset Managers. Odwiedź cdp.net lub szukaj pod @CDP, aby dowiedzieć się więcej. ujawniło swoje dane środowiskowe, z czego 70% stanowiły przedsiębiorstwa europejskie. Konferencja klimatyczna COP27 pokazała, że kwestia transformacji jest kluczowa, jeśli mamy utrzymać globalny wzrost temperatury na poziomie 1,5°C. Dlatego cieszę się, że europejskie przedsiębiorstwa stanowią prawie połowę wszystkich firm z oceną A, w tym 15 z nich otrzymało podwójną ocenę A i 8 potrójną oceną A za rolę lideraw zapobieganiu zmianom klimatycznym, ochronie lasów i zasobów wodnych. Musimy ograniczyć emisję gazów cieplarnianych o połowę i zatrzymać wycinkę drzew do 2030 r., a także zwiększyć bezpieczeństwo zasobów wodnych – nie da się utrzymać poziomu 1,5°C bez natury. Po przyjęciu dyrektywy UE w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD), spółki z ocenąA będą wiodły prym w działaniach dążących do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i wpływu na środowisko w całym łańcuchu wartości. Takiej transparentności środowiskowej i podobnych przedsięwzięć potrzebuje cała gospodarka, aby zapobiec zapaści ekologicznej”. Poniżej dostępna jest pełna lista firm, które znalazły się na liście CDP z oceną ‘A’: https://www.cdp.net/en/companies/companies-scores.

PULS BRANŻY 11 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 CAŁY ŚWIAT ELEKTRONIKI

PULS BRANŻY 12 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 PROCEDURA ZATRZYMYWANIA PRAWA JAZDY NA 3 MIESIĄCE CZĘŚCIOWO SPRZECZNA Z KONSTYTUCJĄ. NA JAKICH ZASADACH MOŻNA DOMAGAĆ SIĘ ODSZKODOWANIA? 13 grudnia 2022 roku Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie dotyczące zatrzymywania prawa jazdy kierowcom, którzy przekroczyli dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym lub przewozili pasażerów w liczbie większej niż liczba dopuszczalna. TK orzekł, że przepis pozwalający na zatrzymanie prawa jazdy wyłącznie na podstawie informacji organu kontroli ruchu drogowego o ujawnieniu takich czynów jest niekonstytucyjny. W związku z tym orzeczeniem zatrzymanie prawa jazdy będzie możliwe jedynie po przyjęciu przez sprawcę mandatu karnego lub po prawomocnym skazującym wyroku sądu. Powstaje też pytanie o odpowiedzialność odszkodowawczą państwa za wcześniejsze zatrzymania praw jazdy na podstawie niekonstytucyjnego przepisu. Przedmiotem badania zgodności z Konstytucją był art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Trybunał orzekł, że przepis ten rozumiany w ten sposób, że podstawę wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, stanowi wyłącznie informacja organu kontroli ruchu drogowego o ujawnieniu popełnienia czynu opisanego w art. 135 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto Trybunał Kon-

PULS BRANŻY 13 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 stytucyjny postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie. Orzeczenie zapadło jednogłośnie. Badany przepis określa mechanizm stosowania przez starostów, w drodze decyzji administracyjnej, sankcji prawnej polegającej na zatrzymaniu na okres 3 miesięcy prawa jazdy kierującemu pojazdem, który dopuścił się określonych naruszeń przepisów prawa o ruchu drogowym. Art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o kierujących pojazdami stanowi, że starosta w drodze decyzji administracyjnej zatrzymuje prawo jazdy, jeśli kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym (pkt 4) lub przewoził pasażerów w liczbie wyższej niż liczba dopuszczalna (pkt 5). Kwestie proceduralne wydania takiej decyzji dookreśla ustawa dnia 20 marca 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Z art. 7 ust. 1 pkt 1 tej ustawy wynika, że podstawy zatrzymania prawa jazdy są dwie. Pierwsza to “informacja podmiotu który ujawnił popełnienie naruszenia”, a druga to “informacja podmiotu który wydał o prawomocne rozstrzygnięcie za to naruszenie”. Trybunał zakwestionował jedynie pierwszą z wymienionych podstaw, czyli informację od organów kontroli ruchu drogowego, które ujawniły czyn. Jednocześnie przepis ten pozostanie w mocy w zakresie “prawomocnego rozstrzygnięcia”. Co ważne i co należy podkreślić, wnioskodawca postępowania (Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska) w ogóle nie podnosił nadmierności (nieproporcjonalności) kary administracyjnej w postaci zatrzymania prawa jazdy na okres 3 miesięcy w stosunku do charakteru popełnionego czynu. Taka kara w ogóle nie budziła zastrzeżeń i nie ona jest przedmiotem omawianego orzeczenia. Wątpliwości koncentrowały się wokół kwestii stricte proceduralnej tj. podstawy wydania przez starostę decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, która określona została w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej z 2015 roku. Z tego względu to właśnie tylko ten przepis stał się przedmiotem kontroli w sprawie. Problem konstytucyjny w niniejszej sprawie dotyczył tego, czy postępowanie administracyjne przed starostą w sprawie o zatrzymanie prawa jazdy można uznać za postępowanie spełniające wymagania sprawiedliwej i rzetelnej procedury (art. 2 Konstytucji RP) w sytuacji, w której kierujący pojazdem nie ma możliwości kwestionowania treści informacji organu kontroli ruchu drogowego i przedstawienia dowodów mogących świadczyć o nieprawidłowościach podczas pomiaru prędkości lub ustalenia liczby przewożonych pasażerów przez organ kontroli ruchu drogowego. Przypomnijmy, że wcześniej Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale w składzie 7 sędziów (I OPS 3/18) orzekł, że procedura zatrzymania prawa jazdy jedynie na podstawie informacji Policji jest dopuszczalna.

PULS BRANŻY 14 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 Teraz jednak został zakwestionowany sam przepis, który na to pozwalał. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że takie stosowanie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej z 2015 roku, powoduje, że podstawą do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy stanowi wyłącznie informacja organu kontroli ruchu drogowego. W toku postępowania administracyjnego toczącego się na podstawie art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o kierujących pojazdami starosta nie dokonuje samodzielnie żadnych ustaleń faktycznych co do przebiegu zdarzenia. Jest związany treścią informacji otrzymanej od organu kontroli ruchu drogowego. Starosta nie ma możliwości ani powoływać z urzędu, ani badać na wniosek strony dowodów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, czy rzeczywiście doszło do naruszenia przepisów prawa. Z punktu widzenia zaś kierującego pojazdem, taki automatyzm mechanizmu wydawania decyzji administracyjnej o zatrzymaniu prawa jazdy wyklucza możliwość korzystania z prawa do obrony swoich racji w postępowaniu, które prowadzić ma do nałożenia sankcji oznaczającej konkretne dolegliwości w zakresie życia prywatnego, rodzinnego i zawodowego. Trybunał przypomniał, że postępowanie przed organem władzy publicznej, które ma spełniać niezbędne w państwie prawnym standardy sprawiedliwej i rzetelnej procedury, musi zapewniać staranne wyjaśnienie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a także gwarantować każdej stronie prawo do wysłuchania, tj. prawo do przedstawiania dowodów i obrony swoich racji. Koniecznym warunkiem dopuszczalności zastosowania sankcji – niezależnie od tego, czy miałaby charakter kary w znaczeniu prawa karnego, czy tzw. kary administracyjnej – pozostaje wszechstronne zbadanie przez organ stanu faktycznego i zrekonstruowanie rzeczywistego przebiegu zdarzenia. Nałożenie sankcji może bowiem nastąpić wyłącznie na podstawie prawdziwych ustaleń faktycznych, zgodnie z zasadą prawdy obiektywnej. Innymi słowy, w państwie prawnym nikt nie może ponosić kary za czyn, którego w rzeczywistości nie popełnił. W sytuacji, gdy strona konsekwentnie kwestionuje fakt popełnienia naruszenia prawa, podnosząc zarzuty i przedstawiając stosowne dowody, wszelkie wątpliwości co do rzeczywistego przebiegu zdarzenia powinny być rozstrzygnięte, zanim nałożona zostanie na nią sankcja. Do ustawodawcy należy określenie adekwatnego trybu i środków prawnych umożliwiających wszechstronne i rzetelne wyjaśnienie okoliczności dotyczących podstawy ukarania. Co tak naprawdę zmienia orzeczenie Trybunału? Wbrew niektórym doniesieniom medialnym należy powiedzieć, że… niewiele. Zasadnicza wątpliwość dotyczy tego, czy zatrzymania prawa jazdy można dokonać bez wyroku sądu i na podstawie przyjętego przez sprawcę mandatu karnego. Oczywiście, dalej pozostaje taka możliwość (a w zasadzie obowiązek dla organu), ponieważ jak wspomniano powyżej, pod-

PULS BRANŻY 15 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 stawą do tego jest “prawomocne rozstrzygnięcie”, a podpisany przez kierowcę mandat karny kredytowy takim właśnie rozstrzygnięciem jest. Wynika to z treści Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, konkretnie z art. 32 §1 tej ustawy, który stanowi że mandat karny jest postacią rozstrzygnięcia. O tym, że mandaty mogą być prawomocne przesądza natomiast art. 98 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Oczywiście nie ulega wątpliwości, że poza mandatem karnym “prawomocnym rozstrzygnięciem” może być wyrok sądu, także wyrok nakazowy. Zmiana z jaką mamy do czynienia dotyczy natomiast możliwości wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy w sytuacji gdy sprawca nie przyjął mandatu karnego i sprawa jest kierowana do sądu (lub też nawet nie, na przykład z uwagi na opieszałość organu lub przedawnienie). To właśnie w takich sytuacjach miała zastosowanie “informacja podmiotu który ujawnił popełnienie naruszenia” i na jej podstawie – bez mandatu, ani wyroku – zatrzymywano prawa jazdy. W związku z tym “korzyścią” z orzeczenia TK dla sprawców jest to, że nie przyjmując mandatu zyskują czas do momentu orzeczenia ich winy prawomocnym wyrokiem i dopiero wtedy sąd będzie zobowiązany skierować do starosty informację o wydaniu rozstrzygnięcia, a ten będzie władny wydać decyzję. Na pewno jest to zmiana niekorzystna z punktu widzenia prewencyjnej funkcji instytucji zatrzymania prawa jazdy, ponieważ w pewnych sytuacjach nie będzie następować od razu, a nawet dopiero po kilkunastu miesiącach od popełnienia czynu, jeżeli wydany zostanie wyrok skazujący. Odpada więc czynnik szybkiej i nieuchronnej kary. Co w zakresie odszkodowania? Stwierdzenie niekonstytucyjności omawianego przepisu nie powoduje od razu możliwości dochodzenia odszkodowania za zatrzymane prawo jazdy. Samo zatrzymanie prawa jazdy na podstawie art. 102 ust. 1 pkt 4 i pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami stanowi decyzję administracyjną, co oznacza, że postępowanie takie może podlegać wznowieniu na podstawie art. 145a Kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z tym przepisem, można żądać wznowienia postępowania w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego stanowiącego podstawę decyzji z Konstytucją. Skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. W chwili pisania tego tekstu dostępny jest jedynie komunikat o orzeczeniu na stronie TK, a samo orzeczenie nie zostało jeszcze opublikowane. Termin zatem jeszcze nie biegnie. Należy jednak o nim pamiętać. Samo złożenie wniosku o wznowienie postępowania nie będzie jednak powodować z automatu uchylenia decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Pamiętajmy bowiem, że zgodnie z treścią art. 146 §2 Kodeksu po-

PULS BRANŻY 16 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 stępowania administracyjnego, nie uchyla się decyzji w przypadku, jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej. Tym samym, w naszej ocenie, wniosek o wznowienie postępowania musi zawierać wiarygodne dowody na to, że informacja organu o przekroczeniu prędkości lub o przekroczeniu dopuszczalnej liczby osób w pojeździe była niewiarygodna czy w inny sposób budziła wątpliwości. Krótko mówiąc samo wykroczenie które stanowiło podstawę wszczęcia postępowania musi zostać skutecznie zakwestionowane, co dopiero pozwoli uchylić decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy. Dopiero w przypadku uchylenia tej decyzji w trybie wznowieniowym, możliwe jest dochodzenie odszkodowania. Oczywiście należy w tej sytuacji wykazać szkodę, którą kierowca poniósł wskutek braku uprawnień do prowadzenia pojazdów. Szkoda taka będzie występować prawie zawsze w przypadku kierowców zawodowych, którzy wskutek decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy nie mogli wykonywać pracy lub świadczyć usług. W przypadku takiego powództwa podstawą będzie art. 417 Kodeksu cywilnego.

PULS BRANŻY 17 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023

PULS BRANŻY 18 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 ROSZCZENIA Z TYTUŁU UMOWY NAJMU POJAZDU ZASTĘPCZEGO W społeczeństwie nadal istnieje niska świadomość faktu, że właściciel auta uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym, co do zasady, ma prawo do zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Uprawnienie to kształtuje się w różny sposób, dlatego w dzisiejszym artykule chcielibyśmy Państwu przybliżyć temat umowy najmu pojazdu zastępczego i przysługujących roszczeń wobec Ubezpieczyciela. Poszkodowany, co do zasady ma prawo wyboru dowolnej wypożyczalni oferującej pojazdy zastępcze, niemniej jednak, zgodnie z art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Z tego przepisu wyłania się zasada obowiązku minimalizacji przez poszkodowanego szkody. Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt III CZP 20/17 skonkretyzował również obowiązek minimalizacji szkody, który ciąży na poszkodowanym i podjął uchwałę o następującej treści: Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Powyższa zasada w szczególności ujawnia się w ramach szkód likwidowanych w ramach OC sprawcy. Co do zasady w ramach szkód OC, auto zastępcze otrzymasz, jeżeli: • pojazd został uszkodzony w takim stopniu, że uniemożliwia to jego dalsze użytkowanie, co należy m.in. rozumieć w sytuacji gdy Policja zatrzyma dowód rejestracyjny pojazdu, bądź pojazd nie spełnia wymagań bezpieczeństwa ruchu drogowego, • brak winy za spowodowanie zdarzenia, • sprawca wypadku posiadał ważne ubezpieczenie OC. Przechodząc do omówienia poszczególnych kwestii, w pierwszej kolejności wskazać należy, że dobowa

PULS BRANŻY 19 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 stawka najmu różni się w zależności od klasy pojazdu, które wahają się od 70 do ponad 250 zł. Na rynku rozróżniamy segment A (najtańszy), B, C, D, E, F (samochody luksusowe), G (samochody sportowe) i H. Wynajmując auto zastępcze należy pamiętać, że powinno ono być podobnej klasy do uszkodzonego pojazdu. Czynsz najmu za pojazd zastępczy powinien zatem zostać ustalony według stawki obowiązującej na danym rynku lokalnym (warunek makroekonomiczny). W przypadku wynajęcia auta zastępczego wyższej klasy albo według zawyżonej dobowej stawki najmu, ubezpieczyciel z pewnością zaniży wysokość odszkodowania. Będzie to miało miejsce również w przypadku gdy Ubezpieczyciel poinformuję przy zgłoszeniu szkody o stosowanych stawkach pojazdów zastępczych, wówczas taka oferta będzie wiążąca chyba, że ich poniesienie było celowe i ekonomicznieuzasadnione, tj. usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami i potrzebami poszkodowanego. Zakład ubezpieczeń powinien w tym przypadku przedstawić konkretną ofertę najmu pojazdu, który pod istotnymi względami odpowiadałby pojazdowi poszkodowanego. Jak wynika z uzasadnień analizowanych orzeczeń sądów powszech-

PULS BRANŻY 20 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 nych, jeżeli zakład ubezpieczeń nie podoła temu zadaniu, np. nie jest w stanie wskazać, który mógłby wynająć pojazd odpowiadający potrzebom poszkodowanego, wtedy poszkodowany ma większą szansę na uznanie za zasadne pełnych poniesionych przez siebie kosztów najmu. Co istotne, w sprawach dotyczących zwrotu kosztów najmu auta zastępczego z OC sprawcy szkody, ubezpieczyciele powołują się na tzw. technologiczny czas naprawy jako uzasadniony okres, za który osobie poszkodowanej przysługuje odszkodowanie przy szkodzie częściowej. Technologiczny czas naprawy to nic innego jak czysto hipotetyczny czas wyliczany na podstawie stosownych programów komputerowych, który nie uwzględnia wielu faktycznych elementów naprawy jak: oczekiwanie w kolejce na naprawę, sprowadzenie części zamiennych, technologiczna przerwa potrzebna na wyschnięcie świeżej powłoki lakierniczej przed przystąpieniem do prac związanych z konserwacją oraz montażem pojazdu itd. W orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych zgodnie przyjmuje się, że ograniczenie okresu, za który przysługuje zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego do tzw. technologicznego czasu naprawy, nie realizuje zasady pełnego odszkodowania wyrażonego w art. 361 k.c. Odszkodowanie z OC sprawcy szkody za auto zastępcze oznacza zatem obowiązek zwrotu kosztów wynajmu samochodu za rzeczywisty, a nie technologiczny okres naprawy uszkodzonego pojazdu. Analizując dane na przestrzeni lat, naprawa pojazdu najczęściej trwa od 7 do 30 dni w zależności od zakresu szkody i czasu naprawy, w tym dostępności naprawianych części. W tym miejscu jednocześnie należy zwrócić uwagę jeszcze na jedną kwestię. Często Ubezpieczyciele odmawiają przyznania pojazdu zastępczego, w sytuacji gdy poszkodowany posiada inny pojazd. Z dotychczasowego orzecznictwa wynika, że ubezpieczyciel może odmówić pokrycia kosztów związanych z wynajmem auta zastępczego, jeśli w czasie naprawy uszkodzonego pojazdu można swobodnie korzystać z innego samochodu. Kluczowa jest tu jednak kwestia faktycznej możliwości użytkowania auta. Dlatego, nawet jeśli w posiadaniu są dwa samochody, lecz z drugiego pojazdu korzysta na co dzień na przykład członek Twojej rodziny, można domagać się, by towarzystwo udostępniło auto zastępcze. Podsumowując powyższe, należy dojść do konkluzji, że świadomość własnych praw i obowiązków z jednej strony pozwoli uniknąć wygenerowania kosztów najmu, których zakład ubezpieczeń nie będzie zobowiązany zwrócić. Z drugiej zaś, pozwala poszkodowanemu pewniej bronić swoich interesów, jeżeli są one naruszane przez ubezpieczyciela. Artykuł pochodzi ze strony biznesprawnik.pl i został napisany przez aplikanta radcowskiego Aleksandrę Kubiak z TURCZA Kancelaria Radców Prawnych z Poznania. h t t p s : / / b i z n e s p r a w n i k . pl/2022/11/18/roszczenia-z-tytulu -umowy-najmu-pojazdu-zastepczego/

PULS BRANŻY 21 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 SAP STORY: BRIDGESTONE OBNIŻA BŁĘDY MAGAZYNOWE O 25% Średnio co 3,7 roku firmy doświadczają zakłóceń trwających od jednego do dwóch miesięcy – wykazały badania przeprowadzone przez McKinsey Global Institute. Łańcuchy dostaw zawsze były podatne na zagrożenia, jednak z biegiem lat budowanie ich odporności stało się priorytetem dla przedsiębiorstw na całym świecie. Czy przejmując kontrolę nad operacjami magazynowymi i cyfryzując ten obszar faktycznie można nadążyć za zmieniającym się popytem, zminimalizować zaburzenia w dostawach surowców i komponentów oraz zwiększyć wydajność?

PULS BRANŻY 22 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 Jak pokazuje raport „Transformacja organizacyjna przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce” 77 proc. firm doświadczyło w ostatnich dwóch latach trudności z dostawami komponentów niezbędnych w procesie produkcji. Z podobnymi wyzwaniami mierzyły się globalne organizacje. Część z nich postanowiła ujednolicić swoje portfolio technologiczne, automatyzując gospodarkę magazynową i zwiększając kontrolę nad procesami. Na taki ruch zdecydował się między innymi Bridgestone – największy producent wyrobów gumowych i opon na świecie, który przy wsparciu Icon Integration, zaimplementował system SAP Extended Warehouse Management. Od momentu wdrożenia firma odnotowała znaczny spadek błędów magazynowych – o 25 proc. Przedsiębiorstwo, działające na rynku od ponad 90 lat, utrzymuje się na szczycie między innymi dzięki systematycznym inwestycjom w nowe technologie i zbudowaniu cyfrowego łańcucha dostaw. Wprowadzając w swoim centrum dystrybucyjnym w Auckland rozwiązanie SAP Extended Warehouse Management, Bridgestone zyskał dostęp w czasie rzeczywistym do wskaźników wydajności i produktywności. Równie ważnym impulsem do zmian była potrzeba wsparcia pracowników. W tym celu wdrożono technologię głosową zapewniającą niezawodność operacyjną i podnoszącą bezpieczeństwo. Systemy głosowe stanowią jeden z najważniejszych kamieni milowych w zarządzaniu magazynami i centrami dystrybucyjnymi. Tylko w Polsce 58 proc. badanych firm wprowadziło już oprogramowanie, które ułatwia efektywną komunikację – wskazują wyniki IBCS Poland. Co za tym idzie digitalizacja usprawnia także współpracę. W przypadku Bridgestone nie ograniczono się jednak do pojedynczych rozwiązań automatyzujących pracę, a osiągnięto integrację cyfrowych operacji magazynowych end -to-end. – Pojęcie odpornego na zakłócenia, cyfrowego łańcucha dostaw łączy się bezpośrednio z zagadnieniem zrównoważonego rozwoju. Utrzymanie stabilności podstawowych procesów przedsiębiorstwa ma zagwarantować sukces finansowy, jednak równie ważny jest wymiar środowiskowy i społeczny. Chcąc stawić czoła teraźniejszości i przyszłości firmy muszą działać efektywnie oraz szybko, ale i odpowiedzialnie. Narzędzia SAP umożliwiły Bridgestone błyskawiczne reagowanie na procesy zachodzące w magazynie, jak również pozwoliły przeorganizować środowisko pracy i zwiększyć bezpieczeństwo – wyjaśnia Piotr Ferszka, prezes SAP Polska. Jak wskazuje opracowanie Deloitte, obecnie wymóg prowadzenia biznesu w duchu zrównoważonego rozwoju jest już coraz bardziej zintegrowany z myśleniem strategicznym i procesami biznesowymi wielu firm. Jednak zastosowanie takiego podejścia do łańcucha wartości jest wciąż jeszcze na mniej dojrzałym etapie.

PULS BRANŻY 23 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 BREMBO SENSIFY™ ZDOBYWA ZŁOTY MEDAL W 7. EDYCJI LINGXUAN AWARDS W KATEGORII „ZORIENTOWANIE NA PRZYSZŁOŚĆ” Na 7. gali wręczenia Lingxuan Awards, SENSIFY™, pionierski inteligentny układ hamulcowy firmy Brembo, otrzymał złoty medal w kategorii „podwozie przyszłości” za wyjątkową skuteczność. Lingxuan Awards (po angielsku „China Automotive Parts Industry Award”) to nagrody mające na celu odkrywanie i zachęcenie do rozwoju znane firmy oraz wschodzących graczy na rynku części samochodowych, aby wskazać producentom samochodów ukierunkowane na nowe technologie łańcuchy dostaw. Jury Lingxuan Awards tworzą dyrektorzy ds. zakupów OE i działów badawczo -rozwojowych, a SENSIFY™ firmy Brembo zostało wyróżnione spośród 161 zgłoszeń ze 129 firm. SENSIFY™ bazuje na dziedzictwie i know-how firmy Brembo. System łączy portfolio produktów Brembo, takich jak zaciski, tarcze i materiały cierne, z technologią cyfrową i sztuczną inteligencją, tworząc elastyczną i rozwojową platformę, obejmującą oprogramowanie, algorytmy predykcyjne i zarządzanie danymi, która kontroluje cyfrowo układ hamulcowy i dostosowuje go do indywidualnych potrzeb kierowców, w celu zwiększenia komfortu jazdy. „Jesteśmy dumni i zaszczyceni tą prestiżową nagrodą. Złoty medal dla SENSIFY™ pokazuje uznanie chińskiego przemysłu motoryzacyjnego dla zaangażowania Brembo w do-

PULS BRANŻY 24 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 starczanie najnowocześniejszych, innowacyjnych, inteligentnych i zrównoważonych rozwiązań", powiedział Daniele Schillaci, Brembo Chief Executive Officer. „W przyszłości Brembo przyspieszy prace nad SENSIFY™ w Chinach, aby wzmocnić rozwój elektryfikacji i cyfryzacji chińskiego przemysłu samochodowego". SENSIFY™ łączy projekty najlepszych komponentów hamulcowych z inteligentnym cyfrowym systemem i czujnikami, które kontrolują każde koło niezależnie. Efektem tego jest znakomite prowadzenie samochodu, wysoka wydajność i pełna kontrola, gwarantujące wyjątkowe wrażenia z jazdy i pełne bezpieczeństwo. Ponadto, SENSIFY™ podąża za aktualnymi megatrendami, takimi jak elektryfikacja, łączność i digitalizacja, a także odpowiada wytycznym polityki Chin w zakresie oszczędności energii, redukcji emisji zanieczyszczeń i ochrony środowiska przez przemysł motoryzacyjny. Brembo będzie kontynuować rozwój innowacyjnych systemów, wprowadzając najnowocześniejsze technologie hamowania dla chińskich klientów i otwierając wspólnie z producentami OE nowy etap na drodze do mobilności przyszłości.

25 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 POMYŚL CIEPŁO O PRACY W WARSZTACIE LAHTI PRO inspiruje się skandynawskim oszczędnym designem podporządkowanym funkcjonalności i komfortowi. Jest zaprojektowana dla tych, którzy na co dzień muszą stawiać czoła warunkom atmosferycznym dalekim od beztroskich wakacji – dokładnie takim jakie często panują zimą w naszych warsztatach i serwisach samochodowych oraz na ich bezpośrednim zapleczu. Ciepło, cieplej,… LAHTI PRO! W jesiennych i zimowych miesiącach prace mieszane czyli czasem na zewnątrz, czasem pod dachem stają się sporym wyzwaniem. Na szczęście nie dla tych, którzy zdecydowani się na sezonowe ubrania robocze LAHTI PRO. Wyglądasz dobrze, dobrze cię widać i swobodnie możesz robić swoje. Trzymaj się ciepło! Odzież wierzchnia do pracy z najnowszej kolekcji marki LAHTI PRO to klasa sama w sobie. Jeśli kiedyś wyobrażano sobie te ubrania jako samą funkcję bez konieczności estetyzacji, to zgodnie z najnowszymi trendami, jedno i drugie idzie ze sobą w idealnej parze. Projektanci LAHTI PRO zadbali by istotne właściwości kurtek, bezrękawników zostały skrojone i uszyte w sposób znany z kolekcji marek outdoorowych i sportowych. W ten sposób powstała kolekcja będąca przykładem udanego połączenia funkcji i formy. WARSZTAT

26 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 WARSZTAT Odzież ostrzegawcza LAHTI PRO – widać, że zależy nam na bezpieczeństwie Warto popracować nad widocznością w pracy i … po pracy. Wiemy to dobrze w LAHTI PRO, systematycznie poszerzając ofertę ubrań roboczych ostrzegawczych, które nie tylko dobrze się prezentują, lecz doskonale je widać o każdej porze dnia i nocy. Nasza ostrzegawcza kolekcja obejmuje ponad 30 wzorów kurtek, softshelli, spodni, rękawic i czapek, których zadaniem jest nie tylko ochrona przed warunkami atmosferycznymi, lecz również poprawa widoczności. Dzieje się to za sprawą specjalnych tkanin i dodatków fosforyzujących, spełniających odpowiednie normy bezpieczeństwa, których użyto podczas konstruowania i szycia ubrań ostrzegawczych marki LAHTI PRO .

27 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 WARSZTAT Odzież wodoodporna LAHTI PRO Waterproof – zatrzymać wodę z dala od skóry Komfort w pracy to ważna rzecz – zwłaszcza w sytuacji, gdy pracujemy raz wewnątrz warsztatu lub serwisu a raz na zewnątrz i aura ma dla nas spore znaczenie. Dla wszystkich, którzy musieli mierzyć się z deszczem czy marznąca pluchą w pracy mamy dedykowaną linię odzieży LAHTI PRO Waterproof , która zapewnia jednocześnie suchy dzień w pracy i daje oddychający komfort, eliminując zbytnie pocenie się. Dzięki specjalnym materiałom użytym do produkcji naszych kurtek, płaszczy, softshelli i spodni spełniają one odpowiednie normy, określające odporność na przesiąkanie.

28 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 WARSZTAT Dowiedz się więcej i przejdź suchą nogą przez każdy burzliwy dzień pracy w odzieży wodoodpornej z kolekcji LAHTI PRO Waterproof! Zajrzyj do naszego katalogu online: http://katalog.profix.com.pl/74/ Sprawdź okazje na stronie e-sklepu: https://sklep.lahtipro.pl/pl/ Śledź nasze profile w mediach społecznościowych: https://www.facebook.com/LAHTIPROeurope https://www.instagram.com/lahtiproeurope/

29 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023

30 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 WARSZTAT ZAPOBIEGANIE EROZJI ELEKTRYCZNEJ ŁOŻYSK W UKŁADACH NAPĘDOWYCH POJAZDÓW EV Firma NSK opracowała nowy i ekonomiczny sposób zapobiegania erozji elektrycznej w układach napędowych pojazdów elektrycznych (EV). Korzystając z zalet unikatowej metody wytwarzania opatentowanej powłoki z tworzywa sztucznego do łożysk kulkowych poprzecznych, producenci pojazdów elektrycznych mogą uzyskać znaczne oszczędności w porównaniu z kosztownymi łożyskami «hybrydowymi», w których elementy izolacyjne są wykonane z materiałów ceramicznych. Tzw. prądy błądzące mogą przepływać przez silnik EV wieloma ścieżkami, np. w przypadku obecności falownika, który regularnie przełącza wiele faz. Dodatkowo specyficzne konstrukcje niektórych typów silników elektrycznych także mogą generować różnorodne przepływy prądu w łożyskach, w tym prądy doziemne wirnika, krążące prądy łożyskowe i prądy rozładowania łożyskowego EDM (elektroerozyjne). W szczególności prądy EDM stanowią poważne zagrożenie dla łożysk, głównie z powodu wyładowań łukowych, które występują przy określonych napięciach. Powstawanie łuków elektrycznych prowadzi do niekontrolowanego rozładowania przy dość wysokich wartościach natężenia prądu, co zasadniczo zmienia strukturę stalowych pierścieni i kulek w łożysku. W tym przypadku dochodzi do powierzchniowego topnienia i ponownego krzepnięcia metalu, a w konsekwencji na bieżniach pierścienia wewnętrznego i zewnętrznego łożyska zaczynają pojawiać się wżery o głębokości kilku mikronów. Pierwszą oznaką tego problemu jest najczęściej nadmierny szum. W przypadku pojazdów elektrycznych, które ewoluując stają się coraz cichsze, taki szum jest oczywiście wysoce niepożądany. Firma NSK zdecydowała o rozpo-

31 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 WARSZTAT częciu prac nad rozwiązaniem tego długotrwałego problemu, oceniając warunki sprzyjające erozji elektrycznej - w tym warunki pracy, takie jak obciążenie, prędkość obrotowa, temperatura i lepkość środka smarnego; stan wynikowego smarowania (hydrodynamiczny, mieszany, graniczny) oraz właściwości elektryczne, takie jak rezystancja (materiałowa i pojemnościowa). Popularne metody zapobiegania erozji elektrycznej zasadniczo obejmują wykorzystanie materiałów izolacyjnych lub przewodzących. Jeśli ładunki nie są zbyt wysokie, może wystarczyć zastosowanie smaru przewodzącego, uszczelki przewodzącej lub innego odpowiednio zaprojektowanego elementu uziemiającego. Jednak w przypadku określonej pozycji instalacji łożyska, takiej jak montaż po stronie napędu przed skrzynią biegów, wymagana jest izolacja w postaci ceramicznych lub plastikowych elementów łożyskowych. Przykładowo firma NSK może w tym zakresie zastosować powłokę ceramiczną na pierścieniach zewnętrznych/wewnętrznych lub wyprodukować całe elementy toczne i kulki z materiału ceramicznego. Chociaż te «hybrydowe» łożyska zapewniają optymalną ochronę przed erozją elektryczną, są one jednocześnie drogie. Opatentowana warstwa izolacyjna stosowana na pierścieniu wewnętrznym i zewnętrznym ma grubość od 0,7 do 1,2 mm.

32 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 WARSZTAT Potrzeba znalezienia bardziej opłacalnego rozwiązania jest kluczowa, ponieważ konstrukcja wysokonapięciowa pojazdów elektrycznych wkrótce zmieni się z dominujących obecnie systemów 400V na 800V. Te ostatnie potencjalnie obejmą 50% rynku już w 2030 r., co znacząco zwiększy skalę problemu i będzie wymagało jeszcze lepszych środków ochrony łożysk. W związku z tym firma NSK rekomenduje zastosowanie nakładki wykonanej z wysokowydajnego polimeru PPS (polisiarczku fenylenu) przy zastosowaniu technologii overmoldingu (obtryskiwania), która zapewnia znakomitą odporność na działanie wysokich temperatur i szerokiej gamy chemikaliów, a także oferuje stabilne parametry elektryczne i mechaniczne (nawet w temperaturze do 150°C). Ponadto materiał ten - w przeciwieństwie do wielu innych rodzajów polimerów - charakteryzuje się niskim poziomem absorpcji wody, zapewniając w ten sposób stabilność wymiarową. Kompleksowe testy NSK wykazały poprawę wydajności łożysk z nakładkami formowanymi metodą obtryskiwania w porównaniu ze standardowymi łożyskami firmy. Na przykład przy napięciu 24V i częstotliwości 15 kHz standardowe łożyska wykazywały wyraźną erozję elektryczną pierścieni wewnętrznych i zewnętrznych. W przeciwieństwie do tego, nowe łożyska NSK z nakładkami formowanymi metodą overmoldingu nie przejawiały żadnych oznak tego zjawiska. Taki sam wynik zaobserwowano przy różnychprędkościachobrotowych. Produkcja nakładek metodą overmoldingu odbywa się dzięki innowacyjnemu procesowi formowania wtryskowego, który jest realizowany w jednym z europejskich zakładów NSK i ma na celu usprawnienie dostaw dla producentów pojazdów elektrycznych. Specjalne cechy tej technologii zapewniają jednorodną dystrybucję i orientację cząsteczek oraz włókien szklanych w celu optymalizacji właściwości mechanicznych nakładek. Warto zauważyć, że precyzja tego procesu eliminuje konieczność szlifowania, pozostawiając «strukturalne» wykończenie na powierzchni. W efekcie nie dochodzi do pełnego kontaktu obudowy z zewnętrzną średnicą łożyska, co tworzy szczeliny wypełnione powietrzem, które z kolei jest dobrym izolatorem i nie generuje żadnych kosztów. Ta innowacja techniczna zapewnia zróżnicowanie rynkowe dla rozwiązania NSK. Kolejną korzyścią jest strukturalne wykończenie, które rozwiązuje powszechny problem pełzania łożysk w obudowach, ponieważ zapewnia potencjalnie lepsze dopasowanie dzięki wielu punktom styku (w zależności od przypadku zastosowania). Opatentowana warstwa izolacyjna stosowana na pierścieniu wewnętrznym i zewnętrznym ma grubość od 0,7 do 1,2 mm. Aby pomieścić dodatkową warstwę materiału nakładki, firma NSK oferuje rozwiązania neutralne pod względem wymiarów głównych łożyska. Najłatwiej można to osiągnąć przy rozpoczynaniu nowego projektu łożyska, chociaż

33 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 WARSZTAT firma NSK może również odpowiednio obrobić zewnętrzną średnicę już istniejących łożysk, jednak wiąże się to z dodatkowymi kosztami. Jako alternatywną propozycję producenci OEM mogą rozważyć dopasowanie wymiarów obudowy mieszczącej łożysko, co oznacza, że firma NSK nie będzie musiała zmieniać swojego procesu. Ta opcja pozwala producentom pojazdów elektrycznych w pełni skorzystać ze znacznych oszczędności kosztów w porównaniu do wykorzystania łożysk hybrydowych. Od teraz branża pojazdów elektrycznych dysponuje opłacalnym rozwiązaniem, które zapobiega erozji elektrycznej łożysk w zelektryfikowanych układach napędowych. Metoda Testy NSK wykazały poprawę wydajności łożysk formowanych metodą overmoldingu w porównaniu ze standardowymi łożyskami firmy. overmoldingu jest obecnie stosowana w łożyskach kulkowych poprzecznych NSK 6008, a wkrótce zostanie wdrożona także w serii łożysk kulkowych poprzecznych 6206 (uszczelnionych i nieuszczelnionych), które idealnie nadają się do zastosowań w pojazdach elektrycznych. Firma NSK oferuje ponadto modułową wtryskową formę testową, która obejmuje średnice zewnętrzne od 55 do 95 mm (do 30 mm szerokości) i jest gotowa przeprowadzić testy na zlecenie klientów o wymaganiach wymiarowych mieszczących się w tym zakresie.

34 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 USTERKI SPRZĘGŁA ZRYWALNEGO W KOMPRESORACH KLIMATYZACJI Nowoczesne silniki o małej pojemności są szczególnie podatne na wibracje, dlatego wiele części OE dostarczanych producentom pojazdów jest wyposażonych w rozwiązania, których celem jest pochłanianie drgań – takie jak tłumik drgań skrętnych, dwumasowe koło zamachowe i wolne koło pasowe alternatora. DENSO jest jednym z wiodących dostawców części do układów klimatyzacji, które są wybierane przez producentów pojazdów na całym świecie. Nasza specjalistyczna wiedza obejmuje wiele systemów związanych z zarządzaniem temperaturą pojazdu, w tym układ przedniego napędu pomocniczego, który napędza sprężarkę klimatyzacji. Ponieważ problemy z tym układem mogą mieć bezpośredni wpływ na sprężarkę klimatyzacji, a w rezultacie na inne komponenty układu klimatyzacji, DENSO Aftermarket opracowało poniższy przewodnik techniczny, aby ułatwić mechanikom prawidłowe zdiagnozowanie usterki. WARSZTAT

35 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 Zrywalna tarcza sprzęgłowa jest częścią mechanizmu bezpieczeństwa układu napędowego, który zapobiega zerwaniu pasa napędowego w wyniku, na przykład, zablokowania kompresora. Jest ona montowana w większości sprężarek o zmiennej pojemności skokowej. Kiedy tarcza sprzęgłowa ulega zerwaniu, koło pasowe może swobodnie się obracać, a pas napędowy zachowuje swoją funkcjonalność i wciąż może napędzać inne ważne komponenty, takie jak alternator, pompę wspomagania układu kierowniczego i pompę wody. Niektóre tarcze sprzęgłowe są również wyposażone w tłumik drgań, który łagodzi różnice w prędkości obrotowej silnika. WARSZTAT

36 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 Dlaczego tarcza sprzęgłowa ulega zerwaniu? Głównymi przyczynami zerwania tarczy sprzęgłowej lub poluzowania tłumika drgań są: 1. Nadmierna siła przyłożona do koła pasowego, wywołana zbyt dużymi pulsacjami pasa napędowego; może ona być spowodowana przez różne części napędzane pasem napędowym. Kontrolę należy przeprowadzać na biegu jałowym silnika oraz podczas zwiększania i zmniejszania prędkości obrotowej silnika. Sprawdzić wzrokowo, czy pas napędowy nie ma zbyt dużego luzu. W przypadku zbyt luźnego pasa napędowego, konieczne jest sprawdzenie i / lub wymiana następujących części: różne typy kół pasowych, np. wolne koło pasowe alternatora, koło pasowe wału korbowego, koło pasowe napinające; automatyczny napinacz pasa napędowego (sprawdź tłumik drgań), koło dwumasowe. 2. Nieustannie zmieniająca się siła przyłożona do koła pasowego, wywołana silnymi wahaniami prędkości obrotowej. Przyczyną może być usterka systemu wtrysku paliwa, układu zapłonowego, układu kontroli emisji spalin lub niewłaściwy kąt synchronizacji wałka rozrządu (nierówna praca na biegu jałowym – nierówna praca na biegu). 3. Nadmierna siła przyłożona do koła pasowego, wywołana zbyt dużym momentem obrotowym silnika, np. na skutek chip-tuningu silnika. 4. Blokada cieczy jest zwykle efektem napełniania układu czynnikiem po stronie niskiego ciśnienia układu klimatyzacji pojazdu. Inną przyczyną tej usterki może być obecność niecałkowicie odparowanego czynnika („mgły”) wewnątrz układu po stronie niskiego ciśnienia, co w efekcie również może spowodować blokadę cieczy w sprężarce. Wytworzenie „mgły” jest zwykle spowodowane przez wadliwy zawór rozprężny WARSZTAT

37 e-AUTO SERVICE MANAGER 01 - 2023 lub nadmierną ilość czynnika chłodniczego. Kolejną przyczyną usterki może być także zbyt duża ilość oleju w sprężarce. 5. Zbyt duże tarcie wewnętrznych części sprężarki może być spowodowane przez użycie niewłaściwego rodzaju oleju, zbyt dużą ilość lub niewłaściwy rodzaj barwnika UV, niewystarczającą ilość oleju i czynnika chłodniczego lub niewystarczające przepłukanie układu klimatyzacji po wymianie sprężarki. 6. Blokada próżniowa może być spowodowana przez uruchomienie silnika, gdy obieg chłodniczy był pusty. Z powodu podciśnienia w układzie klimatyzacji, tarcza wychylna kompresora zostaje maksymalnie wysunięta. W takiej sytuacji po uruchomieniu silnika tłoki uderzą w przednią część płyty i spowodują blokadę sprężarki. Asortyment i dostępność na rynku wtórnym Program sprężarek klimatyzacji DENSO jakości OE zapewnia warsztatom z niezależnego rynku wtórnego szeroki zakres opcji wymiany dla zdecydowanej większości europejskiego parku pojazdów. Kompresory klimatyzacji DENSO są szeroko dostępne u naszych dystrybutorów w całej Europie. Wszystkie nowe sprężarki DENSO są fabrycznie napełnione odpowiednim rodzajem oleju. Przed montażem części zamiennej należy zapoznać się z „Instrukcją montażu sprężarki klimatyzacji DENSO”, którą można pobrać tutaj. Więcej informacji o sprężarkach klimatyzacji DENSO Aftermarket można znaleźć tutaj. WARSZTAT

RkJQdWJsaXNoZXIy ODk4Nzg=