Auto Service Manager E-Auto Service Manager to czasopismo warsztatów samochodowych
Rola i znaczenie czujnika temperatury spalin (EGTS)
Czujnik temperatury spalin (EGTS – Exhaust Gas Temperature Sensor) to element niezbędny w nowoczesnych układach wydechowych. Jest on odpowiedzialny za monitorowanie temperatury gazów wylotowych w newralgicznych punktach układu, takich jak:
- przed i za turbosprężarką,
- przed katalizatorem trójdrożnym (TWC),
- przed i za filtrem cząstek stałych (DPF),
- w okolicach zaworu recyrkulacji spalin (EGR).
Wysokie temperatury spalin – dochodzące nawet do 900°C – wymagają użycia bardzo precyzyjnych, trwałych i odpornych komponentów. Czujnik przekazuje do jednostki sterującej silnika sygnał napięciowy, który odzwierciedla aktualną temperaturę. Na tej podstawie ECU steruje wieloma procesami związanymi z optymalizacją spalania oraz ograniczaniem emisji zanieczyszczeń.
Główne funkcje czujnika temperatury spalin
- Ochrona komponentów układu wydechowego
Czujnik zapobiega przegrzaniu turbosprężarki, katalizatora i filtra DPF poprzez umożliwienie wczesnej reakcji ECU (np. ograniczenie dawki paliwa lub zmiana geometrii turbosprężarki). - Regeneracja filtra DPF
W nowoczesnych pojazdach z silnikami diesla, czujnik EGTS jest kluczowy w inicjacji i kontroli procesu wypalania zgromadzonej sadzy w filtrze DPF. - Optymalizacja recyrkulacji spalin (EGR)
Pomaga sterownikowi silnika ocenić warunki pracy zaworu EGR – jego otwarcie lub zamknięcie jest zależne m.in. od temperatury gazów wylotowych. - Poprawa jakości spalania
Dzięki pomiarowi temperatury możliwe jest dostosowanie składu mieszanki paliwowo-powietrznej, co prowadzi do redukcji zużycia paliwa i emisji NOx.
Czujnik temperatury spalin a układ EGR
System EGR (Exhaust Gas Recirculation) został stworzony w celu redukcji emisji tlenków azotu (NOx). Jego działanie polega na zawracaniu części spalin do komory spalania, co obniża temperaturę spalania i ogranicza powstawanie NOx.
Czujnik temperatury spalin pełni w tym układzie kilka kluczowych funkcji:
- Zapewnia bezpieczeństwo temperaturowe zaworu EGR i przewodów.
- Pomaga w rozpoznawaniu skuteczności działania układu EGR (np. czy spaliny rzeczywiście są zawracane).
- Pozwala diagnozować błędy zaworu EGR – np. jego zanieczyszczenie, brak działania, lub niepełne otwarcie.
Dzięki jego wskazaniom możliwe jest precyzyjne regulowanie współczynnika recyrkulacji, który zależnie od typu silnika może wynosić:
- do 50% w silnikach Diesla,
- około 20% w silnikach benzynowych z wtryskiem pośrednim,
- do 50% w silnikach benzynowych z bezpośrednim wtryskiem.
Charakterystyka techniczna czujników HELLA
Czujniki temperatury spalin oferowane przez firmę HELLA spełniają najwyższe standardy branżowe i cechują się:
- odpornością na wysokie temperatury – pracują niezawodnie w zakresie od -40°C do nawet 1000°C,
- wysoką precyzją pomiarową – kluczową dla sterowania procesami spalania i oczyszczania spalin,
- zgodnością ze specyfikacją OEM – idealnie dopasowane do układów pojazdów wielu marek,
- trwałością i powtarzalnością sygnału – co wpływa na stabilność pracy silnika,
- szybkim czasem reakcji – niezbędnym do dynamicznego dostosowywania parametrów pracy jednostki napędowej.
Diagnostyka i awarie czujników temperatury spalin
Uszkodzony czujnik EGTS może skutkować:
- nieprawidłową pracą DPF – brak regeneracji lub przegrzanie filtra,
- błędnym działaniem zaworu EGR – wzrost emisji NOx i sadzy,
- przegrzewaniem turbosprężarki,
- zwiększonym zużyciem paliwa i osłabieniem osiągów.
W diagnostyce czujników EGTS można zastosować multimetr do pomiaru rezystancji. Typowe wartości to:
- > 1000 kΩ przy 20°C,
- 60–280 kΩ przy 70°C,
- 60–120 kΩ przy 100°C.
Nieprawidłowa rezystancja lub brak reakcji na wzrost temperatury może oznaczać konieczność wymiany czujnika.
Podsumowanie
Czujnik temperatury spalin to jeden z kluczowych elementów systemów kontroli emisji w nowoczesnych pojazdach. Jego precyzyjne działanie ma wpływ nie tylko na ochronę środowiska, ale również na ekonomikę jazdy i trwałość jednostki napędowej. Stosowanie sprawdzonych czujników renomowanych producentów, takich jak HELLA, to gwarancja bezpieczeństwa, niezawodności i zgodności z wymaganiami norm emisji spalin Euro 6 i nowszych.
